Działamy na rzecz systemowych zmian. Nasza skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

W Żydowskim Stowarzyszeniu Czulent wierzymy, że ochrona praw człowieka wymaga długofalowych, systemowych działań. Dlatego prowadzimy litygację strategiczną – sprawy, które nie tylko pomagają osobom indywidualnym, ale mogą realnie wpłynąć na zmianę praktyk i przepisów obowiązujących w Polsce i w Europie.

Dlatego też w marcu 2025 roku złożyliśmy pierwszą skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz). Sprawa dotyczy brutalnej, antysemickiej kampanii nienawiści, wymierzonej w jedną z osób duchownych w Polsce – rozpoznawalną postać życia publicznego, reprezentującą społeczność żydowską. W sieci opublikowano ponad 30-minutowy materiał wideo, którego autorzy – powiązani ze skrajnym ruchem nacjonalistycznym – posługiwali się antysemickimi stereotypami, szerzyli fałszywe i pogardliwe treści oraz nawoływali do nienawiści wobec Żydów jako grupy etnicznej, narodowej i religijnej.

Pomimo oczywistego charakteru nienawistnych treści, organy ścigania nie podjęły skutecznych działań:

  • nie zbadano motywacji sprawców,
  • nie przesłuchano osoby pokrzywdzonej,
  • nie zapewniono jej udziału w postępowaniu,
  • nie udostępniono akt ani nie zapewniono udziału pełnomocnika w postępowaniu,
  • postępowanie umorzono bez realnej analizy.

Wyczerpaliśmy wszystkie dostępne środki prawne w Polsce – dlatego złożyliśmy skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W naszej ocenie doszło do naruszenia m.in. artykułów 3, 8, 14 oraz potencjalnie 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – dotyczących zakazu poniżającego traktowania, poszanowania życia prywatnego, zakazu dyskryminacji i prawa do rzetelnego procesu sądowego.

Dążymy do zmiany systemowej, która zapewni, że instytucje państwowe będą realnie i skutecznie przeciwdziałać przestępstwom motywowanym uprzedzeniami – zwłaszcza w przestrzeni cyfrowej. Zależy nam na wypracowaniu jasnych standardów działania, które będą chronić osoby narażone na przemoc ze względu na swoją tożsamość – religijną, etniczną, narodową czy inną.